Nederlandse Overshoot Day dit jaar op 1 april

Elke dag maken we met z’n allen keuzes die invloed hebben op ons klimaat. Denk bijvoorbeeld aan wat je eet, hoe jij je verplaatst en zelfs hoe lang je doucht. De impact van al die kleine dingen samen is groot. Wanneer je kijkt naar alle natuurlijke hulpbronnen die we gebruiken zoals aardgas en aardolie, dan staan we steeds eerder in het rood bij onze planeet. Was de Nederlandse Overshoot Day in 2023 nog op 12 april, dit jaar staan we op 1 april al in de rode cijfers. 

Deze dag is bedacht door het Global Footprint Network (GFN). Het is de dag waarop we alle natuurlijke hulpbronnen van de aarde zouden hebben verbruikt als iedereen leeft zoals Nederlanders. Om deze dag te berekenen, kijkt het GFN naar verschillende onderdelen. Denk aan het verbruik van voedsel, water, hout, energie en de uitstoot van broeikasgassen op aarde. Door dat totaal te delen door de ecologische voetafdruk van Nederland en met 365 dagen te vermenigvuldigen, rolt er een datum uit. Hoe kleiner je ecologische voetafdruk dus is (de hoeveelheid grond en water die nodig is voor alles wat je gebruikt en weggooit), hoe minder je van de aarde vraagt.

Volgens het GFN zijn er verschillende maatregelen die ervoor zorgen dat de Nederlandse Overshoot Day (NOD) weer naar achteren verschuift. Dit zijn de 5 belangrijkste om onze ecologische voetafdruk te verkleinen:  

1. Klimaatakkoord: door voor 2030 de CO2-uitstoot met 55% te verminderen, kan de NOD 32 dagen later zijn
2. Emissievrij vervoer: als al het vervoer in 2030 geen uitstoot heeft, stel je de NOD nog eens 18 dagen uit
3. Plantaardig eten: als we in 2030 de helft minder dierlijke producten eten, schuift de NOD bijna 2 weken op
4. Circulaire economie: als we in 2030 de helft van alle materialen die we gebruiken hergebruiken, schuift de NOD 10 dagen op
5. Minder voedselverspilling: als we in 2030 de helft minder voedsel verspillen, verschuift de NOD nog eens 7 dagen naar achter

We werken op verschillende manieren aan een groenere leefomgeving, om zo de ecologische voetafdruk stabieler te maken. Dit zijn een aantal voorbeelden van wat we momenteel doen om onze voetafdruk te verkleinen: 

Emissievrij vervoer

Vanaf 1 januari 2025 mogen alleen auto's die geen vervuilende stoffen uitstoten - zoals elektrische bestel- en vrachtwagens - in de Haarlemse binnenstad rijden. Zo beschermen we het milieu en dragen we bij aan ons doel om alleen maar schone auto's op de weg te krijgen.

Minder dierlijke producten 

We zoeken manieren om reclames voor vlees en vis te verminderen, omdat ze bijdragen aan de klimaatcrisis. Hiervoor is de motie ‘Verleid niet tot het verergeren van de klimaatcrisis’ aangenomen. Zo willen we een meer plantaardig voedselmenu stimuleren, wat goed is voor het milieu. 

Overstappen naar een circulaire economie

We willen in 2040 een stad zijn waar we oude spullen slim gebruiken. Dit betekent hergebruik van materialen in plaats van steeds nieuwe te maken. Zo kunnen we de aarde gezond houden. We doen ons best om dit te verbeteren en oude producten een 2e kans te geven. Een goed voorbeeld is het bankje in de Kruisstraat, dat helemaal is gemaakt van plastic afval uit Haarlem (in samenwerking met Spaarnelanden). 

Verminderen van voedselverspilling

We werken samen met lokale horeca om voedselverspilling tegen te gaan. De gemeente helpt ondernemers om minder eten weg te gooien, lokaal in te kopen en moedigen hen aan om meer plantaardige gerechten te serveren. Zo redt Haarlem Food Future bijvoorbeeld elke maand 600 kratten voedsel uit de supermarkt. Daarvan koken vrijwilligers in buurthuizen en op andere plekken zo’n 10.000 maaltijden. 

Wat Nederlandse Overshoot Day ons vertelt, is dat onze manier van leven direct het milieu beïnvloedt. Het maakt ons bewust van onze eigen impact op de planeet én van de noodzaak om duurzamere keuzes te maken. Door zelf en samen actie te ondernemen kunnen we deze ontwikkeling stoppen. Help je mee? Dat kan bijvoorbeeld door minder te kopen, door het kiezen van duurzamere alternatieven en het steunen van lokale initiatieven. Samen maken we de toekomst beter!