Restauratie sokkel standbeeld Coster
Maandag 27 oktober 2025 beginnen we met werkzaamheden aan een Haarlems icoon. De sokkel van het standbeeld van Laurens Janszoon Coster wordt gerestaureerd. Breuken in de natuurstenen platen en het voetstuk worden hersteld.
De restauratie van het standbeeld, door Haarlemmers ook wel Lautje genoemd, duurt ongeveer 3 weken. U kunt de steenhouwers van maandag tot en met donderdag aan het werk zien. Op vrijdag en in het weekend zal er niet gewerkt worden.
Geschiedenis
In 1722 maakte Gerrit Heerstal een stenen standbeeld van Laurens Janszoon Coster voor op het Prinsenhof. Dit beeld werd in 1801 naar de Grote Markt verplaatst, maar verhuisde in 1856 weer terug. Op de Grote Markt kwam daarvoor in de plaats het huidige bronzen beeld, gemaakt door Louis Royer. Het standbeeld is sinds 1999 een rijksmonument.
Louis Royer (1793-1968) was een van oorsprong Vlaamse beeldhouwer. Hij maakte ook het beeld van Rembrandt op het Rembrandtplein in Amsterdam en dat van Willem van Oranje op Het Plein in Den Haag.
Sokkel
Het beeld bronzen beeld van Coster staat op een achtzijdige sokkel van 4 meter hoog. Die werd ontworpen door de Amsterdamse architect Martinus Gerardus Tetar van Elven en gehouwen door de Haarlemse steenhouwer L. Sabelis jr. en zijn zoon.
De sokkel is gemaakt van Escauzijnse steen afkomstig uit de groeve van Écaussinnes in de Belgische provincie Henegouwen. Op de zijkanten zijn in het Latijn en in het Nederlands inscripties te lezen: ‘Lourens Janszoon Coster, hulde van het Nederlandsche volk, MDCCCLVI. Uitvinder van de boekdrukkunst met beweegbare uit metaal gegoten letters.’
Boekdrukkunst
In Haarlem zijn nog meer gedenktekens te vinden waarmee Coster wordt geëerd als uitvinder van de boekdrukkunst. Maar hoe komen wij erbij dat de boekdrukkunst in Haarlem zou zijn uitgevonden? Door de jaren heen ontstonden meerdere verhalen.
Volgens 1 van die verhalen deed Coster zijn ontdekking in de 16e eeuw bij toeval in de Haarlemmerhout. Toen stukjes beukenschors, die hij in de vorm van letters had gesneden, een afdruk in het zand achterlieten. Maar de persmachine bestond toen al eeuwen, en dat daarmee ook teksten gedrukt konden worden, was in de 15e eeuw al bekend. Op de website van de bibliotheek leest u meer over de verhalen en mythen rondom Laurens Janszoon Coster.
Wilt u iedere week het laatste nieuws, mooie verhalen en tips over Haarlem lezen? Schrijf u in voor onze nieuwsbrief