Vrijwilligers digitaliseren 10.000 historische grafkaarten
Sinds dit voorjaar zijn Jaap Verboom en Anneke Dijkstra elke maandagochtend actief als vrijwilligers voor de Haarlemse en Zandvoortse begraafplaats(en). Ze digitaliseren historische papieren grafkaarten.
Jaap (73) en Anneke (70) zijn geen vreemden van elkaar. Ze werkten meer dan 40 jaar samen als collega’s voor het archief van Rijkwaterstaat én ze zijn familie. “Ik ben getrouwd met haar zus”, lacht Jaap. Door hun jarenlange ervaring met archiefwerkzaamheden zijn Jaap en Anneke zeer geschikt voor deze grote opdracht. Dus zitten de 2 gepensioneerde ex-collega’s weer samen op een klus. Anneke: “We hebben vroeger ook jarenlang samen in een kantoortje in gezeten. Maar niet met zo’n mooi uitzicht als hier”. Op hun bureau op het kantoor van begraafplaats Akendam staan flinke stapels grafkaarten uit vervlogen tijden. “Pas eind jaren '70 kwamen de eerste digitale kaarten”, vertelt Anneke.
Stamboomonderzoek
De historische grafkaarten zijn onmisbaar voor stamboomonderzoek en het beantwoorden van vragen van bezoekers en nabestaanden. Er staan belangrijke gegevens op, zoals wie er begraven is, wanneer dat gebeurde en wie de belanghebbende was. Dit is meestal een nabestaande. Jaap: “De eerste kaarten dateren uit 1835. Ze bevatten een schat aan historische informatie. Je wilt natuurlijk niet dat dit verloren raakt.”
Familiegeschiedenis
Voor 1835 werden de meeste overledenen begraven in of rond een kerk in hun stad of dorp. Maar in de eerste helft van de 19e eeuw groeide de bevolking van Nederland flink, vooral in de steden. Hierdoor ontstond meer vraag naar een goede organisatie van begraafplaatsen. Ook werd er vanaf de 19e eeuw steeds meer waarde gehecht aan het vastleggen van familiegeschiedenissen.
10.000 kaarten
De Nederlandse overheid verplichtte gemeenten vanaf 1827 om begraafplaatsen aan te leggen en te beheren. In Haarlem was Kleverpark de eerste gemeentelijke begraafplaats. De grafkaarten moesten helpen bij het voorkomen van fouten, zoals dubbele toewijzing van graven of verwarring over het eigenaarschap.
Jaap en Anneke hebben inmiddels ruim 10.000 Haarlemse papieren grafkaarten digitaal gemaakt. “Voor Haarlem zijn we klaar”, vertelt Jaap. “We zijn nu met de kaarten van Zandvoort bezig. Die hebben weer een heel ander papieren registratiesysteem. Dus dat wordt een nieuwe uitdaging om allemaal uit te zoeken. We verwachten dat we hier tot het voorjaar mee bezig zijn”.
Geschiedenis bewaren
Ilse van der Meer, teammanager Begraafplaatsen: "We kunnen niet zonder onze vrijwilligers. Ze zijn de stille krachten achter veel van wat we hier op de begraafplaatsen doen. Zo maakt het werk van Anneke en Jaap het nu dus mogelijk om bezoekers en onderzoekers snel en volledig van informatie te voorzien. We hebben met hun hulp niet alleen een efficiënt digitaal systeem opgebouwd, maar ook de geschiedenis van onze begraafplaatsen bewaard voor toekomstige generaties. Zo zie je dus maar hoe belangrijk vrijwilligers zijn voor de gemeenschap en voor ons als organisatie”.
Wilt u iedere week het laatste nieuws, mooie verhalen en tips over Haarlem lezen? Schrijf u in voor onze nieuwsbrief